PMI, bir proje yöneticisinden, proje seçim konusunda bir takım bilgilere sahip olmasını ister. Bu bilgiler Nicel ve Nitel Analiz olarak ikiye ayrılır.
Bu yazımda öncelikle Nicel (Sayısal) Analizlerle ilgili basit ve kolay bilgiler vermeye çalışacağım.
Net Bugünkü Değer: Projenin yatırım maliyeti ile ürünün yaşam döngüsü boyunca getireceği kazancın karşılaştırılıması esasına dayanır. Gelecekteki kazançların banka faiz oranları üzerinden bugüne indirgenmesi ve bugünkü yatırımın ile arasındaki farka bakılarak, bulunur.
İç Verim Oranı: Yapacağımız proje yatırımının, getirileri de gözönüne alınarak bulunan %’sel değerdir. Böylece “bu yatırımdan % kaç kazanmış olduk?” gibi bir sonuç verir. Hesabı biraz karışıktır. İki noktası belli doğru denklemi çizip, getiriyi sıfır yapan faiz oranını bulmak gerekir ki üniversite öğrencilerine derslerde zorluk olsun diye sorulabilecek sağlam sorulardandır. Excel’den yapmanızı tavsiye ederim.
Yatırımın Geri Dönüş Oranı: Bu da getiri ile maliyet farkını aldıktan sonra çıkan sonucun maliyete bölünmesiyle bulunur. Kolay bir formüldür.
Geri Dönüş Süresi: Gelecekteki kazançları bugüne çektiğimizde çıkan sonuçları toplaya toplaya ilerleriz. Hangi zamanda topladığımız değerler, yatırım bedelini geçtiyse, bu yatırımın geri dönüş süresini verir.
Evet bu bilgiler ışığında bir yatırımı değerlendirmek istediğinizi varsayalım artık yukarıdaki tanımları kullanarak (ki Excel’de formülleri hazır) bir yatırımı değerlendirebilirsiniz.
Artık tek yapmanız gereken, yatırım bedelini tahmin etmek, bu yatırım sayesinde gelecekte ne kazanacağınızı tahmin etmek, ha bir de bankaların önümüzdeki senelerde ne kadar faiz vereceğini bulmak. Bu kaddar kolay.
Bütün bunları nasıl mı bulacaksınız? Ben de öğrenciyken benzer bir soruyu sormuştum. Cevap: “Çalıştığınız şirketlerde bunları verecekler” şeklindeydi. “Eğer zaten bu bilgileri şirket içinde bilen birileri varsa beni niye işe alsınlar ki; bunu hesaplamak için ne endüstri mühendisine ihtiyaç duyarlar, ne iktisat mezununa, ne işletme; topu topu bir hesap makinası yeter” gibi bir soru o sırada aklıma gelmedi.
Sonra sonra öğrendim tabi ama biraz zor oldu…
Öğrencilere tavsiye: Siz de ileride zorlanmak istemiyorsanız, şimdiden, size bu konuları anlatanları zorlayın.